Διατροφή στη βρεφική ηλικία :
Ποια στοιχεία είναι τα πιο σημαντικά για τη σωστή ανάπτυξη του βρέφους
Το βρέφος αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς και γι' αυτό οι απαιτήσεις του οργανισμού του σε θρεπτικά συστατικά είναι ιδιαίτερες, ενώ παράλληλα είναι πολύ σημαντικό να καλύπτονται επαρκώς. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η μητέρα που επιθυμεί και έχει τη δυνατότητα θα πρέπει να θηλάζει αποκλειστικά το βρέφος της για τους πρώτους έξι μήνες ζωής του, ώστε να επιτευχθεί η ιδανική ανάπτυξη και υγεία. Έπειτα από τους πρώτους έξι μήνες, για να καλυφθούν οι ολοένα αυξανόμενες ανάγκες, θα πρέπει να γίνει εισαγωγή συμπληρωματικών τροφίμων ενώ, όπου είναι δυνατό, ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί.
Θρεπτικά συστατικά
Ουσιαστικά, το βρέφος χρειάζεται όλα τα θρεπτικά συστατικά, τόσο τα μακροθρεπτικά (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπίδια), όσο και βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Πιο συγκεκριμένα, ασβέστιο, σίδηρος, ψευδάργυρος, φυλλικό οξύ, βιταμίνες Α, D, Κ είναι μερικά από τα βασικά συστατικά τα οποία είναι απαραίτητα για την ομαλή ανάπτυξη του βρέφους. Επιπρόσθετα, τα πολύτιμα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι απαραίτητα για την ομαλή νευρική και εγκεφαλική λειτουργία του βρέφους.
Το μητρικό γάλα
Η φύση έχει προνοήσει έτσι ώστε το μητρικό γάλα να αποτελεί πλήρη τροφή για τους πρώτους έξι μήνες ζωής του βρέφους και να του παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, τα οποία είναι: υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπίδια, προστατευτικοί παράγοντες όπως λυσοζύμη, αντισώματα, κυτταροκίνες, κ.ά. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το μητρικό γάλα προσαρμόζεται στις ανάγκες του βρέφους όσο περνούν οι ημέρες. Για παράδειγμα το πρωτόγαλα, το οποίο εκκρίνεται κατά τις πρώτες ημέρες γέννησης του βρέφους, είναι πολύ πιο πλούσιο σε προστατευτικούς παράγοντες και πρωτεΐνες, σε σχέση με το γάλα το οποίο εκκρίνεται το επόμενο διάστημα ή το γάλα το οποίο εκκρίνει μια θηλάζουσα η οποία είχε πρόωρο τοκετό. Παρόλα αυτά προσαρμόζεται, ώστε να ανταποκριθεί στις ιδιαίτερες ανάγκες του βρέφους το οποίο θα έπρεπε να βρίσκεται ακόμα εντός του σώματος της μητέρας του.
Βρεφικό γάλα – φόρμουλα
Φυσικά, σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί το γεγονός ότι κάποιες μητέρες δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν, για τους δικούς τους λόγους, να θηλάσουν και αυτό είναι απόλυτα σεβαστό. Για καλή μας τύχη η επιστήμη και η τεχνολογία τροφίμων έχουν προχωρήσει κατά πολύ και στο εμπόριο κυκλοφορούν βρεφικά γάλατα, όπως τα βιολογικά βρεφικά γάλατα της HiPP, τα οποία καλύπτουν αποτελεσματικά τη διατροφή του μωρού από την πρώτη μέρα γέννησης, παρέχοντας στο βρέφος όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την ιδανική ανάπτυξη και προστασία. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ότι μελέτες έχουν δείξει πως βρέφη τα οποία θηλάζουν αποκλειστικά παρουσιάζουν έλλειψη βιταμίνης D, ζήτημα το οποίο χρειάζεται οι γονείς να συζητήσουν με τον παιδίατρο, ώστε να πάρουν τις σωστές αποφάσεις (π.χ. λήψη συμπληρώματος), ανάλογα με τη χώρα στην οποία ζει το βρέφος και τον τρόπο ζωής του (π.χ., εάν εκτίθεται στο φως). Αντίθετα, τα βρεφικά γάλατα της HiPP “θωρακίζουν” το βρέφος απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο.
Εισαγωγή τροφών
Κατά το δεύτερο εξάμηνο της ζωής του παιδιού, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, το μητρικό γάλα δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του παιδιού και χρειάζεται να γίνει σταδιακά και η εισαγωγή άλλων τροφίμων. Το γάλα, είτε το μητρικό είτε το βρεφικό γάλα – φόρμουλα, θα πρέπει να παραμείνει η βάση της διατροφής του παιδιού και πάνω σε αυτό να “χτίζεται” η σταδιακή προσθήκη άλλων τροφίμων. Ο μακροπρόθεσμος στόχος θα πρέπει να είναι η σωστή ανάπτυξη του παιδιού, έτσι ώστε, όταν το παιδί ολοκληρώσει το πρώτο έτος της ζωής του, να φτάσει σε μια διατροφή η οποία θα περιέχει τρόφιμα από όλες τις ομάδες. Η ποικιλία είναι αυτή που θα του εξασφαλίσει ότι λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται!
Θαλής Παναγιώτου
Κλινικός Διαιτολόγος